देवयानींचा अवमान

जगभरात दादागिरी करीत मिरविणा-
या अमेरिकेला कायद्याचे आणि सुसंस्कृतपणाचे काही सोयरसुतक नसल्याचे पुन्हा एकदा समोर आले आहे. असे काय केले अमेरिकेने, तर भारताच्या डेप्युटी कॉन्सिल जनरल अर्थात उपमहावाणिज्यदूत डॉ. देवयानी खोब्रागडे यांना बेकायदेशीरपणे अटक केली, एवढेच नाही तर डॉ.देवयानी यांचे कपडे उतरवून
अपमानास्पदरीत्या तपासणी केली.
त्यामुळे  तमाम भारतीयांमध्ये संताप व्यक्त केला जातो आहे. गतवर्षी १६ डिसेंबरला दिल्लीत घडलेल्या निर्भया   सामूहिक बलात्कार प्रकरणाला वर्षपूर्ती झाल्याच्या निमित्ताने निर्भयाला सर्व स्तरांतून सारा देश श्रद्धांजली वाहात
असतानाच, देवयानीचे कपडे उतरविण्याची घटना घडली. महिला अत्याचाराबद्दल  भारत सरकारने नवा कायदा केला; पण  वर्ष उलटून गेले तरी समाजमनात या कायद्याची काहीच जरब बसली नाही. आता परदेशातही भारतीय महिला सुरक्षित नसल्याचे आढळून येत आहे. अमेरिकेत व्हिसा घोटाळा आणि घरी मुलीला सांभाळण्यासाठी भारतातून बोलाविलेल्या
महिलेचे आर्थिक शोषण केल्याच्या आरोपाखाली न्यूयॉर्क पोलिसांनी मॅनहटनमधून डॉ.देवयानी खोब्रागडे यांना अटक केली. देवयानी भारतीय डिप्लोमॅट असल्याने त्यांना राजकीय संरक्षण आहे; पण या विशेषाधिकाराचे अमेरिकेने उल्लंघन करीत सार्वजनिक ठिकाणी हातात बेड्या घातल्या. त्यांचे कपडे उतरवून तपासणी केली आणि सेक्स वर्करबरोबर उभे केले.   त्यामुळे त्यांच्यावर मोठी नामुष्की ओढवली. याप्रकरणी आपण दोषी नसल्याचे त्यांनी न्यायालयात स्पष्ट केल्यानंतर अडीच लाख अमेरिकी डॉलर्सच्या जामिनावर त्यांची
मुक्तता करण्यात आली. हे अमेरिकेचे कृत्य अत्यंत घृणास्पद, qनदणीय असेच आहे. डॉ. देवयानीचे एक प्रकारे शोषणच केले गेले. हा सगळा प्रकार संतापजनक आहे. अमेरिकेच्या या कृतीवरून त्यांचा भारतीय लोकांबद्दलचा आकस दिसून येतो. लष्करी आणि आर्थिक सामथ्र्याची घमेंड असणा-या अमेरिकेला इतर देश हे तुच्छ वाटतात. अमेरिका भारतासोबत नेहमी दुटप्पीपणाचे धोरण अवलंबित आले आहे. देवयानी यांच्या अपमानाच्या घटनेनंतर भारत सरकारने अमेरिकेच्या या कृत्यावर नाराजी व्यक्त केली. एवढेच नव्हे तर भारत दौèयावर आलेल्या अमेरिकेच्या शिष्टमंडळाची भेट घेण्यास काँग्रेसचे उपाध्यक्ष राहुल गांधी, लोकसभा अध्यक्ष मीरा कुमार, केंद्रीय गृहमंत्री सुशीलकुमार qशदे, भाजपचे पंतप्रधानपदाचे उमेदवार नरेंद्र मोदी, सुरक्षा सल्लागार शिवशंकर मेनन यांनी नकार दिला. तसेच अमेरिकेचा निषेध करण्याची धमक दाखविली हे विशेष. दरम्यान अमरिकेने या प्रकरणी माफी वगैरे न मागता उलट देवयानी यांच्यासोबत जे केले ते योग्यच केले. ती एक मानक प्रक्रिया असते, असा निर्लज्जपणे निर्वाळा दिला आहे; परंतु अमरिकेने दाखविलेल्या दादागिरीवर भारताने त्यांना त्यांची लायकी दाखवून द्यायला हवी. डॉ. देवयानी  ही विदर्भ कन्या असून ती सेवानिवृत्त सनदी अधिकारी उत्तम खोब्रागडे यांची कन्या आहे. अत्यंत प्रतिकूल परिस्थितीत शिक्षण घेऊन तिने भारताचे उपमहावाणिज्यदूत पदापर्यंतची मजल मारली. यापूर्वी जर्मनी, पकिस्तान, इटली, नवी दिल्ली येथील परराष्ट्र खात्यात अधिकारी म्हूणन सेवा केलेली आहे. त्यांनी मुंबईच्या जी. एस. मेडिकल कॉलेजमधून एमबीबीएसची पदवी मिळविली आहे. या मराठी महिलेचे कपडे उतरवून तपासणी केल्याच्या प्रकाराने महाराष्ट्रातूनही चीड व्यक्त केली जात आहे. झाल्या प्रकारावर अमरिकन सरकारने माफी मागितली पाहिजे तसेच निषेध म्हणून भारत दौèयावर आलेल्या अमेरिकन शिष्टमंडळाचीही अपमानास्पदरीत्या हकालपट्टी करायला हवी. अमेरिकेने यापूर्वीही भारताचे तत्कालीन संरक्षणमंत्री जॉर्ज फर्नांडिस,  अभिनेते शाहरूख खान यांची अशाच प्रकारे अपमानास्पद
तपासणी केली होती. त्याहीवेळी वादळ निर्माण झाले होते. अशा घटना भविष्यात घडू नयेत यासाठी भारत सरकारने अमरिकेला धडा शिकविण्याची गरज आहे.

                                                                         पूर्वप्रसिद्ध : दैनिक एकमत, लातूर